W kościele św. Stanisława w Krakowie co miesiąc spotyka się niecodzienna grupa. Obok starszych par w modlitewnikach, młode osoby trzymają się za ręce – niektóre pary to mężczyźni z mężczyznami, kobiety z kobietami. To spotkania duszpasterstwa Wiara i Tęcza, które od pięciu lat próbuje pogodzić wiarę katolicką z akceptacją różnorodności. Pierwsze spotkanie przyszło 7 osób. Teraz mamy stałą grupę ponad 30 wiernych – mówi ks. Tomasz, który prowadzi wspólnotę.
Dlaczego to takie trudne?
Problem nie leży tylko w doktrynie. W parafii w małym miasteczku pod Lublinem proboszcz opowiadał mi ostatnio o rodzinie, która przestała przychodzić na msze, gdy ich syn wyznał, że jest gejem. Nie mieliśmy narzędzi, by im pomóc – przyznaje z wyrzutem. Statystyki mówią, że aż 60% młodych osób LGBT+ w Polsce całkowicie porzuca praktyki religijne z powodu braku akceptacji.
Seminaria duchowne rzadko przygotowują księży do takich sytuacji. Przełomem była konferencja w warszawskim kościele środowisk twórczych w 2022 roku, gdzie po raz pierwszy oficjalnie dyskutowano o duszpasterstwie osób LGBT+. To nie jest kwestia zmiany nauczania Kościoła, ale najpierw zwykłego ludzkiego spotkania – przekonywał jeden z biskupów.
Co już działa?
Kilka wspólnot pokazuje, że inkluzywność jest możliwa:
- Wrocławskie Duszpasterstwo Akademickie Maciejówka – od 2018 roku organizuje comiesięczne spotkania Wiara i Równość z udziałem psychologów i teologów
- Żydowska Gmina Wyznaniowa w Warszawie – jako pierwsza w Polsce w 2020 roku wprowadziła możliwość błogosławieństwa par jednopłciowych
- Protestancki Kościół Augsburski – od 2019 roku ordynuje pastorów otwarcie żyjących w związkach homoseksualnych
| Wyznanie | Inicjatywa | Rok powstania |
|---|---|---|
| Katolicyzm | Duszpasterstwo Wiara i Tęcza | 2018 |
| Judaizm reformowany | Błogosławieństwo związków jednopłciowych | 2020 |
| Protestantyzm | Ordynacja duchownych LGBT+ | 2019 |
Jak zacząć zmiany w swojej wspólnocie?
Rozmawiałam ostatnio z pastorem ewangelickim, który przez rok przygotowywał swoją wspólnotę do bardziej otwartego podejścia. Zaczęli od… kawy. Zorganizowaliśmy cykl spotkań 'Wiara i pytania’, gdzie ludzie mogli anonimowo wrzucać swoje wątpliwości. Okazało się, że wielu martwiło się o swoje gejowskie wnuki – opowiada. Po pół roku powstała specjalna grupa wsparcia dla rodzin.
Ks. Andrzej z diecezji gdańskiej proponuje konkretne kroki:
- Najpierw wyszkolić wolontariuszy – często zwykli parafianie lepiej rozumieją sytuację niż duchowni
- Zacząć od małych grup, nie ogłaszać od razu mszy dla gejów
- Zaprosić do współpracy psychologa – wielu ludzi boi się tematu przez niewiedzę
W meczecie w Toronto, który odwiedziłam w zeszłym roku, na drzwiach wisi kartka: Allah stworzył nas różnych po to, byśmy się poznawali. Może w polskich kościołach i synagogach też czas na takie kartki? Nie chodzi o rewolucję, ale o zwykłą ludzką życzliwość. Jak mówi rabin Burt Schuman: Bóg nie ma problemu z twoją orientacją – problem mają ludzie, którzy o Nim zapomnieli.
